maandag 31 augustus 2009

Parel

Een exclave is een stuk land dat politiek gezien wel, maar geografisch gezien niet met het moederland is verbonden. De stad Dubrovnik werd na de Kroatische onafhankelijkheidsoorlog in 1991 zo’n exclave. Na langdurige bombardementen door de Servië, Montenegro en het Joegoslavische leger werd een groot deel van het historische hart van ‘de parel van de Adriatische Zee’ vernietigd. Een bord bij het betreden van de ommuurde stad herinnert de bezoeker aan deze pijnlijke geschiedenis. Vandaag de dag is de entrée via de Noordzijde van de stad over de Franjo Tubmanbrug. In de baai liggen de grootste cruiseschepen van de wereld. Luxe jachten meren er nu aan en veranderen de stad in een ‘San Tropez’. Een bezoek aan het historisch hart is als een trip naar Disneyland. De bittere smaak van het verleden is verruild door zoete smaken van vertier.

woensdag 26 augustus 2009

Landmijn


Op zoek naar een slaapplek wordt een klein dorpje aangedaan. Aanvankelijk met het plan om bivak op te slaan aan de rand van het meer, maar er is een processie gaande. Het hele dorp en omstreken is er op af gekomen. Weinig rust en veel mensen. Het blijkt een begrafenis van een locale held. Indrukwekkend om te zien hoeveel respect iemand heeft bij het verlaten van het aardse bestaan.

Het eerstvolgende dorpje bovenop de heuvel bestaat uit een paar huizen, het is nauwelijks nog een dorpje te noemen. Het asfalt veranderd er gaandeweg in een grevelweggetje. Buiten gonzen de sprinkhanen, het is heet en droog. Eén vuurtje en het landschap gaat in vlammen op. Van de weg afgaan lijkt ook geen goed idee, want er liggen landmijnen, zo vertellen de borden. De weg duurt voort en er lijkt geen einde meer aan te komen. De weg vernauwd en uitstekende takken krassen langs de zijkant van de bus. Een grote stofwolk ontneemt het zicht naar achteren.

Een zucht van opluchting gaat door mij heen als na een tijdje het grevelweggetje weer veranderd in een asfaltweg en de mijnenvelden achter de horizon verdwijnen.

dinsdag 25 augustus 2009

Krk


Krk is een gortdroog en heuvelachtig eiland voor de kust van Reijeka. Met een brug verbonden aan het vaste land. Het is er rustiger dan aan de landzijde en het toerisme is geconcentreerd rond een aantal kleine plaatjes. Daar vormt de jachthaven steeds het middelpunt van het vertier, meestal is er ook wel een strand.

Aan het einde van het eiland, de oostzijde, staat langs de weg een struik in brand. Een potentiële bosbrand die moet worden geblust. De watervoorraad blijkt net voldoende om het vuur te doven. Gelijktijdig stoppen steeds meer auto’s om toe te kijken. Zo ontmoet ik Dragon, hij had het vuur vanuit het dal gezien en was toegevlucht om te komen helpen. Maar als hij komt is het vuur nagenoeg gedoofd en Dragon spreekt woorden van dank. Een blouse met een brandgat op de schouder neem ik als relikwie mee naar huis. De volgende dag is het tijd voor een ontmoeting. We praten over het land en de geschiedenis. Steeds met een grote bocht om de meest recente geschiedenis heen, die blijkt toch grotendeels onbespreekbaar.

woensdag 19 augustus 2009

Vriendelijke stad

In een vriendelijke stad is een zorgeloos dutje onbetaalbaar. Het liefst op een publieke plek, een bankje in het park omringt door geluiden en geuren van de omgeving. Het licht door de bladeren van de verkoelende bomen zinderend op het gezicht en een verkoelende bries, de blouse af en toe omhoog blazend.

In Venetië deed ik een dutje van 20 minuten. Aan de Murano-kant, liggend op een bankje, omarmde de stad mij in een geurig en kleurig pallet. Terwijl het geronk van de Vaporetto’s mij in mijn droom bedwelmde klotste het water tegen de kade zachtjes mijn voeten nat.


dinsdag 18 augustus 2009

IJssalons


Viale Venti Settembre, het voetgangers gebied van Triëste. Kleine winkeltjes en gezellige barretjes onder hoge donkere bomen. Een soort Rambla’s van Noordelijk Italie. Al is de temperatuur in deze grensplaats naar Slovenië boven de 30 graden, in deze straat is daar weinig van te merken. Het is er koel en er zijn minstens twaalf ijssalons. Het terras waar ik wacht biedt zicht op een kleine bar, ernaast is een modewinkeltje. De eigenaar frequenteert de bar om steeds met een handje vol pinda's weer naar buiten te komen. Regelmatig keert hij terug naar het donkere interieur. Gedurende een half uur loopt de man kauwend heen en weer. Dan pas besteld hij een glas water en neemt plaats op een kruk naast de deur van de bar.

maandag 17 augustus 2009

Feldmann


Een kunstenaar die mij steeds weer verrast is de Duitser Hans Peter Feldmann. Zijn bijdrage aan Munster 2007 was genereus. Daar toverde hij het plaatselijke urinoir om in een ruimte met een prettige sfeer. Met minieme ingrepen als de plaatsing van een kitscherige kroonluchter, een grote bloemen foto aan de muur, toilet frisse geur en een mooie design kraan aan het lavet, wist hij een doorgaands onprettige verblijfservaring te veranderen in een aangenaam moment. Feldmann kwam ook meteen met de gemeente Munster overeen dat het kunstwerk na de tentoonstelling onderhouden zal blijven en reserveerde een groot deel van het kunstbudget hiervoor.

Op de Biënnale van Venetië is de installatie ‘Schattenspiel’ te zien. Feldmann toont hier verzamelingen curiositeiten, in een onwillekeurige rangschikking en ronddraaiend op plateaus. De lange tafel is met eenvoudige spots belicht waardoor een spectaculair schaduwspel op de achterliggende wand verschijnt.

Hoe je van het kleine iets groots kunt maken is voor mij de kracht van het werk van Hans Peter Feldmann.

zondag 16 augustus 2009

Bavaria


Een jaarlijks terugkerend evenement in Rotterdam is de Bavaria autoshow. Van heinde en ver komen motorsport liefhebbers kijken naar rondspinnende en snel optrekkende Formule 1 auto’s. De stad rookt en ronkt als een monster.

De Willemsbrug, een van de belangrijkste verkeersaders van de stad, is tijdens dit evenement afgesloten voor alle vormen van verkeer. Bovenop is een VIP dorp gebouwd enkel toegankelijk voor de ‘happy few’. Voor de gebruikers van de brug, bijvoorbeeld de mensen die op het Noordereiland en in Rotterdam Zuid wonen, ontbreekt iedere geste. Drie dagen lang zien zij hun leefomgeving ontwricht. Zelfs een klein vervangend voetveer over de Maas, op de plaats waar de brug ligt, is niet in de gedachten van de activiteiten-planners opgekomen. En dat terwijl op hetzelfde moment de Maastunnel ook is afgesloten. ‘Zo, nu eerst een Bavaria’ zal ik vanaf vandaag uit mijn gedachten verbannen.