Beirut

De reis naar Beirut verloopt via Cyprus. Eerst een landing op Paphos en dan Larnaca. Op het Turkse deel van het eiland licht de Turkse vlag op, een niet mis te verstane provocatie richting de Grieken.
In Beirut vallen als eerste op de roadblocks. En gebouwen die onaf zijn. Overblijfselen van de burgeroorlog die de stad jaren in tweeen deelde. Soms lijken karkassen van gebouwen in steden op post-war-scenes, maar hier is dat echt zo.
Vanaf het balkon van het hotel met sea view fotografeer ik bij aankomst het uitzicht. De seaview ontbreekt, maar de straat beneden intrigeert. Tijdens de opname nadert een militair onder het balkon. Eerst geloof ik het niet, maar dan staan er opeens twee. Ik sta in mijn onschuld en onderbroek, als er nog later drie staan en dan vier. Iets later wordt beleeft op de deur geklopt. De picollo van het hotel verzoekt in zijn beste Engels mij met camera in de lobby. Een militair wacht en wil de beelden zien. Ik toon een foto van een blinde muur met een typisch Arabisch motief. De man begrijpt er niets van, waarom zou je dat nu willen fotograferen? De receptionist verstaat mij wel, al is zijn Engels van een raadselachtig soort. Toch begrijp ik goed dat fotograferen hier niet het beste idee is. En de volgende dag zie ik waarom, want het braakliggende terrein onder de hotel kamer wordt streng bewaakt. Er ligt een ambassade en de angst voor een bomaanslag of een hit and run is blijkbaar groot.

Suicidal Tendencies

Suicidal Tendencies - Come Alive from Suicidal Tendencies on Vimeo.

Nog even het jaar uit knallen, juist als je denkt dat de cyco club definitief oude mannen zijn geworden met kromme ruggen en pijn in de botten- blijken ze alweer een half jaar rond te touren.

Roerig en bewogen

Het einde van het jaar nadert. De lucht is donkergrijs en J.S. Bach vult de kamer. De hoogtepunten van het jaar in beeld liggen op de bank. Nog kort geleden zwom ik in de oceaan bij Miami Beach en gisteren schaatste ik op een Hollandse ijsbaan. De tijden wisselen elkaar in rap tempo af, want volgende week verblijf ik in Beirut.
Terwijl de regen de sneeuw doet smelten contempleer ik over het afgelopen jaar. Een tijd van stilte die dit mogelijk maakt, het resultaat van de afgelopen week. Ik kijk terug op een roerig en bewogen jaar, soms leek het wat veel voor één mensenleven.

Waterwegen wegen

Het is fijn om in deze laatste dagen van het jaar een kunstwerk van mijn hand te kunnen introduceren. Het is gemaakt voor Rijkswaterstaat in Goes, en gesitueert in een recentelijk gerenoveert regiokantoor. Op mijn website kunt u er meer over lezen en beelden ervan zien.
Aanstaande donderdag 17 december wordt het werk 'waterwegen wegen' opgeleverd tijdens de kerstborrel van Rijkswaterstaat. Dan zal ook het boekje (prachtig vormgegeven door 'de ontwerpers') dat bij deze opdracht verschijnt het daglicht zien. Iedereen is van harte welkom deze gelegenheid bij te wonen.

Everglades

De stad uit via US1, een eindeloos langzame rit langs shoppingmalls en fastfoodketens. Tot turnpike Florida South, hier gaat het sneller. Nog zuidelijker spitst de tolweg, links richting the Keys, de eilanden groep die bij stormen als Andrew en Kantrina Florida’s eerste klappen opvingen en rechts de Everglades. ‘the rivers of grass’. In dit gebied varen de windboten door het moeras, zijn overal alligators te zien en verbergen smokkelaars hun cocaine op weg naar het goddeloze Miami. NOT!
De Everglades is het op drie na grootste natuurreservaat van de Verenigde Staten, bereikbaar via drie ingangen, net Kroller Muller, alleen het museum in het midden is vervangen door een visitors center waar boten kunnen worden gehuurd. De windboten zijn inmiddels taboe, ze zijn er nog wel, maar het wordt sterk afgeraden ze te varen vanwege het vernietigende effect op de natuur. Om het werkelijke natuurschoon te ervaren moet van de weg worden afgeweken, lopend door the swamps in wetsuits, varend in een kano of lopend over de paden die zijn aangelegd. Een alligator spotten is zo’n beetje het hoogst haalbare avontuur.
In een boom aan de overkant van de grote vijver zit een roze vogel op een tak. Het dier geniet van alle aandacht die het krijgt, want touristen hebben hem gespot. Een van hen zie ik later op een parkeerplaats, hij viel al op door zijn camouflage kleding. Maar nu staat hij demonstratief geleund tegen zijn 4wheel drive, zijn kilo’s wegend telelens die is meegespoten in de camouflage kleuren van zijn outfit bungelt achteloos langs zijn heup.

Metro

In downtown Miami vind ik een toegankelijk Metropolis. Er rijdt een onbemande metro in een cirkel. Die is goedkoop en de frequentie is groot. De metro rijdt over een verhoogde magneet baan, soms door gaten in gebouwen. Een foto die ik inmiddels heb gemaakt toont de fascade van een gebouw. Binnen is een parkeergarage en op een verdieping is een sleuf. Daarbinnen is een metrostation. Het is heel fascinerend te zien hoe deze stad met het gebrek aan ruimte omgaat.
Eerder op de avond fotografeerde ik vanaf een tallud. Overdag gespot en ’s avonds teruggevonden. Hier vanaf vind ik het perfecte standpunt en de juiste afstand boven het straat niveau. In New York zouden overal hekken staan om mensen hier weg te houden, maar hier in Miami is deze plek te bereiken. Tijdens de opname klimmen twee mannen omhoog. Eerst voelt het alsof ze naar mij toekomen, totdat ze twee meter onder mij onder het viaduct kruipen, ze zien mij niet eens. Hier blijkt later hun slaapplaats.

Borsten

Een van de beurzen in Miami is de Nada Art Fair. De venue is een hotel op de 69e straat van Palm Beach. Hier staan de wat jongere galeries in een prachtige ambiance bij elkaar. Het hotel is op zich een bezoek waard: op naar het dak!
In tegenstelling tot veel andere Amerikaanse steden is Miami heel toegankelijk, er is nauwelijks iemand die de weg verspert.
Op de bovenste etage van het hotel ontbreken de Penthouses, alles is nog in wording. Hotel attributen en bouwmaterialen staan er op geslagen. In een van de kamers een gezelschap paspoppen, volkomen aangepast aan de schoonheidsidealen van Miami.

Wynwood

In de wijk Wynwood is de opening van Pulse-Art Miami. De wijk is ’s avonds niet de beste omgeving om als blanke naartoe te gaan. Maar tijdens de dag en het uur van de opening rijden de taxi’s af en aan om de beaumonde van America naar The Ice Palace te brengen. De valet parking maakt overuren, terwijl twee minuten verderop gewoon op straat kan worden parkeert, maar niemand die zich daaraan waagt uit angst voor de bad neighbourhood.
De sfeer van Pulse is aanzienlijk minder formeel en glamourus dan die op de Art Basel Miami, een betere sfeer om kunst in tegen te komen. Tijdens de opening worden muffins geserveert met Bacardi cocktails. Het is broeierig warm op deze zonnige dag.
In de middag keer ik terug naar Art Basel Miami. Hier was gisteren de opening, toen trok het toegestroomde publiek vooral mijn aandacht.
Bij een galerie-stand voltrekt zich een ‘Art Drama’. Het beeld op de grond -een omgevallen lantaren met daarnaast twee olie vlekken, uitgedrukt in glanzend verchroomd metaal- krijgt onverwachts een schaduw als iemand een fles wijn pal naast het kunstwerk kapot laat vallen. Onder verwoede pogingen van de galerist, om de wijn, de echte vlek, van het kunstwerk af te poetsen, versmelten de twee werkelijkheden met elkaar.

Miami

Het hotel aan Indian Creek Drive ruikt naar chemisch schoonmaakmiddel. In Nederland was ik er al voor gewaarschuwd, zo ver strekt haar reputatie. Het interieur ziet er precies uit zoals het ruikt. Het tapijt vertoont sporen van koffers die er over heen hebben gereden. Een continue stroom auto's trekt aan het terras voorbij.
Rijdend over de boulevard van Miami beach waan ik mij in een soap serie. Op de hoek staat Dexter en even later word ik ingehaald door de cabriolet van dokter Troy. Aan lantarenpalen hangen aankondigingen van een Art Fairs. Zo'n 10 heb ik er nu al geteld, maar naar verluid zijn er minstens 18. De opening van de Pulse, waar mijn werk hangt, is straks om 10 uur. Met een brunch in plaats van een cocktail party.

Pulse

Voor de reiziger onder u kondig ik graag voor u aan: Pulse Miami.
Mijn werk zal er te zien zijn in de stand van MK Galerie. De beurs begint op 3 december en duurt tot en met 6 december.
details over dit werk hier

Squash

Laatst speelde ik squash met vriend Leon. We zijn aan elkaar gewaagd want we spelen beiden even slecht. Misschien was het de spierpijn van twee dagen geleden. De wil om de ander een loer te draaien is er en dat is wat squash zo leuk maakt, het positie-spel, het voortdurende bewustzijn van de plaats van de tegenspeler. We speelden maar vier rondes, wat aangeeft dat de rally's langer duren en dus het spel beter wordt. Maar publiek kan voorlopig maar beter bij ons wegblijven.
In het sportcentrum noemt men mij Hans Anders. Als ik daar tegen protesteer is het Hans Textiel. Mijn liefje noemde mij soms Hans Worst. Leon heeft van dit alles geen last. En eens Hans Anders is in de ogen van de Surinaamse uitbater voor altijd Hans Anders.

Pan Amsterdam

Vanaf vandaag tot en met 29 november is mijn werk te zien op de Pan Amsterdam.
MKgalerie staat er met een tiental andere galeries met moderne kunst tussen kunst van alle tijden. Neem opa en oma gerust mee op deze veelzijdige beurs.
details over dit werk hier.

Zwaar

In het park ligt een man, zijn voeten raar krom, zijn gezicht in de modder. Ik vraag hem in het Engels of hij wil zitten op een bankje. Hij antwoord resoluut dat hij het graag wil. Ontzettend zwaar kan een dronken lichaam zijn. Nu pas zie ik zijn bebloede en verlopen gezicht. Ook zijn handen zijn geschaafd. Ik verzamel de blikjes bier nog voordat ik verder ga. "Tack" zegt hij, en werpt mij een besmeurd kushandje toe. Het is pas twaalf uur en dan al zo dronken van bier met hooguit 3,5 % alcohol.

Onbereikbaar

‘In between worlds as a stage of being’.
Gisteren kwam het er echt van. Op weg naar Malmö met de rug naar Kopenhagen sloten zes auto’s voor ons slagbomen de zeebrug hermetisch af. Terwijl rugwinden de auto op en neer bewogen, ambulances en brandweerlieden met blauwe zwaailichten kleur en geluid gaven aan de grauwe en striemende regen, verbleven wij in onwetendheid. Pas na een halfuur werd het sein rechtsomkeer maken door de politie gegeven en kon al het verkeer weer terug naar Denemarken. Zweden zat er verder niet in op deze avond, als weggevaagd van de kaart.
Vanmorgen was het de auto die de reisvoortgang saboteerde. Onder het toeziend oog van een parkeerwacht -die zag zijn kans schoon een ticket uit te schrijven, ware het niet dat er nog passagiers in de auto aanwezig waren- rommelde en haperde het gehuurde gevaarte als een oude locomotief. Pas na 20 minuten startpogingen kwam de oude bak zwarte rook de lucht in blazend tot leven.
De eerste gedachte op weg naar Zweden was bij mij Ikea! Hier zit dan het hoofdkwartier van het meest imperialistische bedrijf op aarde. En hier in Zweden hebben zelfs de bordjes die de bochten van de wegen accentueren de kleuren blauw en geel.

Malmö

Deze week reis ik samen met buurman Paul van den Hout af naar Malmö. Een volle vrachtwagen aan beelden reist met ons mee als lading. De afgelopen weken zag ik een rijk oeuvre aan sculpturen in het atelier van mijn buurman ontstaan. Nu reizen de vreemde wezens uit zijn geest af naar de expositieruimte van Cirkulations Centralen. Waarschijnlijk rijden we zo door alle grensovergangen heen, maar denkbaar is dat een douanier de inhoud van onze lading wil bekijken. En stiekum ben ik best benieuwd naar hun reactie op een van Paul’s wonderlijke gedrochten.

Havenbedrijf

Het afgelopen jaar heb ik gewerkt aan een kunstwerk voor de liftwachtruimtes van World Port Center in Rotterdam. Het kunstwerk ontsluit de private kant van de haven.
Eerder dit jaar werd een lichtbak als een pilot geinstalleerd. De lichtbak is uitgevoerd in aluminium en is scharnierend, zodat achterliggende deuren toegankelijk blijven. Gisteren presenteerde ik het resultaat van een jaar lang scouten en fotograferen in het havengebied. De komende maand worden acht nieuwe etages toegevoegd en in de loop van het volgende jaar volgen er steeds twee. Het geheel zal aan het eind van de zomer afgerond zijn.

Candy and a Currant Bun

Sliding

Een wandeling door het herfstige park terwijl de voetbal voor ons uit rolt, door mijn dochter in beweging gehouden. Het ruikt intens hier buiten, de kanaries in de kooien zingen opgewonden een lied als door de aanraking van het enige straalje zon op deze druilerige dag. Het gras is zeiknat, de gele bladeren bedekken de drassigheid. Daar komt ze aangerend, een ongecontroleerde beweging en boem! Het rode jasje en de blauwe jurk zijn op slag zwart van de modder. Tranen rollen over haar wangen en een kloppende knie verjaagd de pret van zojuist. Maar een mooie sliding was het, later geeft ze dat ook toe: “zag je mij gaan papa”!

Monografie

In mei 2010 verschijnt een monografie over mijn werk. Dit zal zijn in een periode waarin verschillende tentoonstellingen samenvallen. De titel van het boek: 'Still Motion, lyric reflections on urbanism'. Deze week maakte vormgever Jan van Mechelen de cover voor de tweede keer. Het voordeel van het maken van een dummy is dat dan na maanden reflectie duidelijk wordt dat nog beter kan. Het boek wordt uitgegeven door uitgeverij 'd Jonge Hond.

Veiligheid

Het veiligheidsbeleid van de energiecentrale op de Maasvlakte is zeer streng. Niemand mag zonder de instructiefilm te hebben gezien het terrein op. Zonder VGA training mag je zowiezo nergens lopen, alleen onder begeleiding. Begeleider Ronald legt in alle rust uit dat mijn verzoek toch wel enige haken en ogen in zich draagt. Het willen beklimmen van de oude schoorsteen is normaliter alleen voorbehouden aan gespecialiseerde bedrijven. Een alpinist zou mij het beste kunnen begeleiden, want wat moet er gebeuren als ik op 135 meter ben aangekomen en niet meer naar beneden durf. Het lijkt een grap maar Ronald meent het in alle ernst. Zelfs actievoerders als Greenpeace huren voor een illegale protestactie alpinisten in, verteld hij.

Ik stel voor om eerst maar eens naar het nabije dak te gaan. Daar vanaf kan ik beter inbeelden hoe het beeld vanuit de schoorsteen eruit zou kunnen zien.

Bij verlaten van het terrein staat bij de poort een kabouterachtige pop opgesteld, die mij in drie talen veiligheidsvoorschriften toespreekt, je zou het bijna niet serieus nemen.

P

Rijdend van Den Bosch richting Rotterdam kom ik in een file bij Waalwijk. Het verkeer staat er totaal stil. Tijd voor een hoognodige plaspauze. In Oostenrijk strandde ik dit jaar ook al eens op een snelwegparkeerplaats in een uitvlucht uit de toen urenlang durende file.
Nu rijd ik een parkeerplaats op in het Brabantse, het is er opvallend druk met veel bestelauto’s. Blikken kijken op als ik voorbij rijd. Al snel loopt een dame langszij, die mij veelbetekenend aankijkt. Er is hier meer aan de hand in dit vreemde decor, de stilstaande snelweg op de achtergrond en opeens nog meer in zwart leer geklede dames om mijn auto heen. En opvallend veel mannen met petten en snorren die mij woest aankijken. Het is nog maar 7 uur ’s avonds en het kost mij grote moeite de gène de overwinnen en de auto te verlaten, om verderop bij een boom een plas te doen.

Efteling

'De droomvlucht', wachttijd 45 minuten, 24 rijen met minstens 30 mensen. De knop moet mentaal om dit te kunnen meemaken. Mijn dochter was hier vorig jaar ook en wil dolgraag nogmaals. Zij kent de uitkomst van het wachten, maar vermaakt zich met koprollen over de dranghekjes. Aan het einde wacht een prachtig decor met elfjes en trollen, te zien vanuit een rollend karretje, zo weet zij al.
In de wachtrij staat ook Andre Rouvoets, keurige man, blauwe outdoor jas, rode rugzak om. Steeds bij het passeren van de hoek kijken we elkaar aan en lezen elkaars blik. Weinig doorstroom so far, tja, wat voor keus hebben we eigenlijk. We zijn als vee, maar dan denkend. En terwijl ik dit schrijf en opkijk inspecteert Rouvoets diep in gedachten zijn schoenen. Eigenlijk wil ik iets tegen hem zeggen, iets wat ik meestal denk over zijn partij. Maar ik blijf stil en samen accepteren we ons lot.

Nick Drake

Een goede cover overstijgt het orgineel, waarom er anders aan beginnen? En de geest van de orginele maker giert erin voort.(koptelefoon aanbevolen)!

Dark Art

Twee keer in korte tijd Zach Hill, een drummer, die ook kunstenaar is. Ach, soms weet ik niet wat te schrijven, dan maar iets moois.

Snor

Iedereen kent hem, Piet Snor. Zijn naam zegt het al, zijn krullende snor kenmerkt zijn imago, geel van de rook, maar imposanter dan die van Ted de Braak. Bloemen verkoopt hij op de markt, 'dat zit wel snor' is zijn devies. Maar nooit is mij opgevallen dat zijn bloemen ook werkelijk langer staan.
Op het Overtoomse Veld in Amsterdam staat de stal van Jan Bloem, een veel logischere naam voor een bloemist. Op zijn stand prijkt de slogan 'huur een verhuislift'. En ik ken ook een bakker Poot. Brood haal je bij Poot!

Vondelpark

Ik rijd door het Vondelpark op weg naar mijn afspraak. Tijd over geeft een rijk gevoel. Langzaam wandelt een oude vrouw met een winkelwagen voor mij op het modderige pad. Ze zingt Altijd is Kortjakje Ziek, maar dan zonder woorden. Ze herleeft haar kinderjaren. Het pad waarop ze loopt is glibberig, in het park wordt geleefd.
Vorige week liep ik door het Londense Hydepark over een onmetelijke vlakte. Het park werd goed gebruikt, heel anders weer dan het Rotterdamse Euromastpark. Daar kom je door deweeks nauwelijks iemand tegen.

Zach Hill

Echt balen dat ik dit niet gezien heb.

Vliegend vlees

Zachtjes tikt de regen tegen het raam van Sara’s cafe. Achter de counter staat een gedrongen man, typisch brits gezicht, een theedoek in zijn hand. Door de zaak loopt een meisje die klanten bedient. Als ze uit serveert zegt ze “enjoy”. De koffie die ik bestel heeft als vanzelfsprekend melk en op het bellerige schuim drijft een schep nescafe. Ik bestel eggs and cheese, die even later met witte bonen en friet worden geserveert.
Tegenover mij zitten een vijftiger en zijn dochter, de gelijkenis is onmiskenbaar. De man eet vlees met een groot bot erin. Hij worsteld ermee en verliest het gevecht als het vlees door de lucht schiet. Het beland via zijn kleding op de grond. Wat rest op zijn bord zijn waterige jus, een paar gekookte aardappels met slappe gekookte kool. Iedereen zwijgt, de dochter bekijkt het gestuntel met een mistroostige blik, zelf eet zij niet, ze is enkel gezelschap. Een enorme vetvlek op de pullover is wat overblijft.

Curry

Het miezert in Londen, en er is mist. Het weerhoudt mensen er niet van de buitenruimte te blijven gebruiken. In een parkje achter Kings Road zijn de banken nat, maar zittend onder een boom valt de regen mee. Een roodborstje kijkt op mij neer terwijl ik mijn curry eet. Naast mij belt een meisje met haar vriend en een parkwacht botst met zijn kar tegen een boom. Lege blikjes rollen het grasveld op en jongens in schooluniformen steken diagonaal over.

Kapoor

In the Royal Academie is de show van Anish Kapoor. Het bezoek is een ervaring die mij lang bij zal blijven. Het zien van zijn werk tijdens de documenta van Jan Hoet leverde een soortgelijke ervaring. Vandaag is het met name het werk ‘Shooting into the Corner’ wat blijft na denderen. Gedurende de periode van de expositie wordt 30 ton rode was via een kanon door de ruimte geschoten. Met een snelheid van 50 miles per uur knalt iedere 20 minuten een wassen patroon naar de andere zaal en laat sporen achter op muren en het klassieke plafond van de Academie. Het vreemde is dat een dergelijke setting volkomen voorspelbaar lijkt, actie en reactie die op elkaar volgen. Maar dit te ervaren in de klassieke ruimte van de Royal Academie betrekt de toeschouwer op zo’n fysieke manier bij de ruimte, dat het eigen bestaan even lijkt op te houden.

Ook oudere werken zoals ‘When I am Pregnant’ en ‘Svayambh’ laten opnieuw een enorme indruk achter.

Buiten aangekomen voel ik mij misselijk en blij tegelijk. Wat kan een kunstenaar nog aan de wereld toevoegen. Waarom is dit zo goed?

John Baldessari

Op weg naar de Tate Modern stap ik uit bij ‘London Bridge’. Ik ga een coffeeplace around the corner binnen en tref een aangename sfeer. In het midden van de ruimte staat een centrale tafel met ontbijtspullen, de gasten schuiven aan in deze gezelligheid en bedienen zichzelf met broodjes en beleg. Bij vertrek wordt een vast bedrag afgerekent, een zeer sympatiek concept voor een ieder die een coffeebar wil beginnen.
In de Tate Modern is een overzichtstentoonstelling te zien van John Baldessari. Het oeuvre behelst zeer vroege conceptuele foto- en schilderwerken. Werken die mij zeer aanspreken zijn: ‘cigar smoke to match clouds that are the same’, ‘goodbye to boats sailing in’ en ‘a painting that is it’s own documentation’. Het ontbreken van tijd, het heroverwegen van tijd en het spelen met tijd is een terugkerend uitgangspunt in zijn werk. Duidelijk wordt dat Baldessari de invloed van het leven nabij Hollywood als inspiratie tot zich nam. In latere werken wordt de collage steeds belangrijker, voortgaande op de gedachte ‘niet kijken naar een object’, maar ‘kijken tussen de objecten door’.
Een van zijn mooiste werken zag ik eerder deze zomer op de biennale van Venetïe: ‘six colurfull inside jobs’, waarin een personage een ruimte eerste rood schildert en vervolgens in andere kleuren.

Weerzien

Ik ontmoet Johan bij de uitgang van Kentish Town na een metrorit van bijna anderhalf uur. Meteen is er de klik die we een jaar geleden ook hadden. Na aankomst vertrekken we naar Leicester Square met de tube, de metro kaart heet hier oystercard. Veel plafonds van de stations liggen open en in de roltrapruimte waait een harde wind. Het gehalte dronken mensen op straat is enorm, en dat voor een vroege zondagavond.

Bday

Op weg naar Londen met in mij gemengde gevoelens en stevige verwarring. Terwijl de lucht langzaam donker dichttrekt glijdt het landschap aan mij voorbij.
Een jaar geleden zei ik tegen de dierbaarste in mijn leven dat alles over een jaar anders zou zijn, maar zo anders als het nu is had ik nooit gedacht.

Kleine dingen

In een advokatenkantoor in Amsterdam richtte ik deze week een mini-tentoonstelling in. Het lijkt een niet noemenswaardig dingetje, maar dan bereikt mij dit bericht van vriend Erik: "We hadden de hele hal wel vol kunnen hangen, er komen voor het eerst gewoon reacties van mensen die het zo mooi vinden en die zeggen dat het daar voor altijd blijven mag!"
Dan weet je opeens waarom het zo leuk is dit soort dingen toch gewoon te doen!

Vriendje

Werkend achter de computer met de televisie aan op de achtergrond hoor ik het verhaal van twee ouders. Ze staan op Schiphol en vertellen over hun dochter. Die werd twee jaar geleden vermoord door haar ex-vriendje. Hij kon het niet verdragen zonder haar te leven en kneep haar keel dicht. De ouders staan er verslagen bij terwijl ze hun verhaal doen. Tot overmaat van ramp zit de jongen nu in een gevangenis, niet ver van hun woonplaats. Dagelijks passseren ze de plek waar hij gevangen zit en dagelijks voelen ze de pijn, de woede, de onmacht, de ontsteltenis.
Verloren liefde die zo’n pijn doet dat het leven geen zin meer heeft, dat kan ik helemaal begrijpen. Maar de hand aan je geliefde slaan, en niet aan jezelf is mij een volkomen raadsel.
Mijn dochter werd dit weekend zeven jaar. Ze kon het geluk van de verjaardagsaandacht niet aan en botste op het kinderfeestje in volle vaart tegen een glazen deur. Gelukkig heeft zij nog geen vriendje en geen gecompliceert leven. Ze heeft een bult op haar hoofd die pijn doet, maar haar beste vriendinnetjes troosten haar.

Fenomeen

‘Vuurbal zichtbaar boven Nederland, meteoriet explodeert in drie stukken’ kopte nieuwssites. Facebook stond er vol mee en de halve wereld leek het te hebben waargenomen. Rond zeven uur ‘s avonds vond dit plaats schat ik.
Op hetzelfde moment reed ik op de snelweg. Ik zag de vuurbal door de lucht schieten en raakte volkomen gebiologeert door dit verschijnsel. Totdat plotseling de auto’s voor mij stil leken te staan. Trappend op mij rem schoof ik over het wegdek een rookwolk in. Ik eindigde in stilstand pal naast de vangrail en een auto. Op een haar na, want zo breed is de ruimte dan niet. De vuurbal in de lucht was inmiddels weg of aan het zicht onttrokken. Voor zover ik dat nog kon zien, want alles om mij heen was opeens blauw van de rook, alles aan het zicht onttrokken. Pas later bleek een vrachtwagen met een motorisch probleem de oorzaak te zijn van deze enorme rookontwikkeling. Een merkwaardige gewaarwording om een kosmisch verschijnsel te zien samenvallen met een volkomen aards incident.

Uglyness

We schrijven Utrecht, stationsgebied. Dit gaat de komende 10 jaar totaal op de schop. De weg die nu is ondertunneld veranderd in een singel en talloze gebouwen worden gesloopt om plaats te maken voor nieuwe architectonische hoogstandjes. Muziekcentrum Vredeburg is voor de helft afgebroken en de oorspronkelijke architect Herzberger heeft zijn oude ontwerp opgenomen in het nieuwe plan. Een serie maquettes geven de evolutie van het ontwerpproces weer. Deze zijn te zien in het informatiecentrum in Hoog Catharijne. Het is aan mij de eer om het lelijkste verkeersknooppunt van Nederland, waar de copy paste cultuur het stadsbeeld bepaald, tot onderwerp te maken van een fotografische essay. Deze ga ik in opdracht van Stichting Stedelijke Fotografie Utrecht maken.

Helder

De dag begint met het felste licht dat de kamer inschijnt als reflectie. Aan de kade wordt een auto van een schip getakeld. Bungelend in de lucht en alle blikken omhoog gericht. Het is een dag om te wandelen, te fietsen of te varen. Met een omweg naar het atelier.

Drumles

Ik heb Thomas Pridgen al vaker gepost in deze blog. Hij is en blijft een grote inspiratie voor mij en iedere keer opnieuw verbaast het mij om iemand met zoveel souplesse en plezier de drumkit te zien 'behandelen'.

Staying alive

Rob Schröder maakte de film Staying Alive in Johannesburg. Op de tunes van een Zuid Afrikaanse versie van het bekende Beegees nummer worden we door vriend Ismail Farouk rondgeleid langs knelpunten in deze turbulente stad. Wat de film m.i. een beetje mist is de hoop en de kracht die de mensen daar bezitten. Maar verder is de film ook meedogenloos realistisch en voor mij een onophoudelijke sequence van herkenning.
Heel veel plekken in de film zijn decor van sommige van mijn fotowerken. Het allerlaatste werk ‘Plateau’ werd gemaakt op dezelfde plek als waar Ismail zijn performance ‘God’s Land’ ten uitvoer brengt. Deze plek met uitzicht op het bekende Ponte Building heeft een sterke aantrekking op gelovigen en is daarmee onofficieel verworden tot een soort bedevaartsoort.
Ook de locatie van het werk ‘Past Future Building’ komt in de film ter sprake. Voor wie de uitzending heeft gemist attendeer ik u, waarde lezer, er graag nog eens op.

Website

Sinds vandaag en dankzij Herman van Iperen is er functionaliteit toegevoegd aan mijn website. U kunt nu zelf een titel van een werk invoeren in het search veld. Ook kunt u werken zelf rangschikken op stad of maat. Voorheen kon alleen worden gerangschikt op jaar van ontstaan en land. Binnenkort zullen ook nieuwe projecten worden toegevoegd. Het nieuwste werk 'Plateau' verwelkomt u op de eerste pagina en vandaar kunt u simpelweg terugklikken in de tijd.

Urumqi

Ik loop in Amsterdam een demonstratie tegemoet. Het zijn Oeigoeren die aan de vooravond van de 60ste verjaardag van de republiek van China hun woede uitten over het repressieve beleid van de Chinese regering tegen hun volk. De Oost Turkistaanse vlag is een blauwe versie van de Turkse vlag. Terwijl ik toekijk en luister ontstaat in de drommen mensen een emotionele uitbarsting, het lijkt even op een vechtpartij. Maar dan blijkt dat een man zich zo vereenzelvigd met het onrecht in zijn heimat, dat de Chinese vlag met blote handen uit elkaar wordt getrokken.
Het zit geloof ik zo: Er is een bericht de wereld in gekomen dat tijdens de recente opstanden in Urumqi niet alleen 197 mensen om het leven zijn gekomen, maar ook nog 10000 mensen worden vermist. Harry van Bommel van de SP stelt nu kamervragen aan minister Verhagen. Hoe is het mogelijk dat wij in het Westen zo moeilijk een zuiver beeld kunnen krijgen van wat er werkelijk aan de hand is in Oost Turkistan. Waarom dwingt de internationale community geen onpartijdige waarneming af?
Een wrange smaak blijft achter, moeilijk weg te spoelen in de geforceerde feestvreugde van het grote China. En dan te bedenken dat ’s maands voorafgaand aan de geweldsexplosie het plan was om deze zomer in Urumqi door te brengen. Hetgeen niet doorging door turbulentie in mijn eigen leven.

Santos

Eindelijk is het zover. Ik bevind mij op een draaibare kraan bij de grootste droogdok van de Rotterdamse haven. In het dok ligt een groot schip, een pijpenlegger. Vanaf hier is het een scheepje. De klim omhoog was tamelijk moeilijk met maar een hand om de trapleuning vast te houden en in de andere hand statief en koffer. Boven op het tussenbordes ontmoet ik Santos, de machinist. Een vrolijke man van Italiaanse afkomst. Meteen maken we grappen over die boef van een Berlusconi.
Santos verrijdt de kraan naar het uiterste puntje van de kade en draait de kop van de kraan precies in de richting waar ik het hebben wil. De compositie ontstaat voor mijn ogen. Normaal draai ik de camera, maar deze keer is het framework van de kraan bindend voor het beeld. Santos wacht geduldig af, wijst mij op de gevaarlijke plekken en de klodders smeer die overal aan de kabels hangen. Dan vangt de regen zachtjes aan, het is tijd om weg te gaan.

Nietig

Het is vannacht halve maan. Ik bivakkeer aan de voet van de Zeeland brug. Om mij heen klinkt het snijdende geluid van de windmolens die aan de waterkant staan. Omringt door aardappelvelden ervaar ik het donker en de stilte. Een lichte keelpijn houdt mij bewegingsloos. Op de dijk langs de Oosterschelde liep ik ooit met een loodzwaar hart verdriet te verwerken en vreemd genoeg is dat vandaag niet anders. Het is een avond om te reflecteren over sommige steeds terugkerende aspecten van het leven. Dat gebeurtenissen meerdere malen moeten voorkomen in een mensenleven bepaald deze avond mijn onbegrip. Maar zelfs de opgedane ervaring om hier mee om te gaan is vanavond niet genoeg om het juiste inzicht tot mij door te laten dringen. Ik blijf alleen in gedachten en zak diep weg in de kapuchon van mijn jas. De windmolens snoeven zachtjes door, ik voel mij dankbaar voor het leven, maar ook nietig en alleen.

Koe

Oog en oog sta ik met een koe op de hei. Of is het een stier? Het heeft in ieder geval gehavende horens en is blijkens de drastische kopbewegingen niet van mijn aanwezigheid gediend.
Ooit liep ik door de straten van St Remy in de Province. Het was zo’n evenement waar er vele van zijn in Spanje, maar ook in Zuid Frankrijk. De jonge stieren die zijn uitgekozen voor het stierengevecht worden dan aan het publiek getoond. Het gaat als volgt: het hele dorp loopt uitzinnig door de straten van het oude centrum, opgejaagd door de stieren, of andersom. Ik zie mijzelf nog rennen met een enorme stoot adrenaline door het lichaam. En dan opeens word ik de lucht in gegooid door de horens van het beest, ik beland in de heg achter een hek. Naderhand werd ik mij pas bewust van het dierenleed dat hier plaats vond, maar op het moment zelf was ik even ‘on top of the world’. Ik stel mij zo voor dat deze rush misschien vergelijkbaar is met datgene wat hooligans voelen, wanneer zij massaal de tegenpartij te lijf gaan.

BESTUÉ en VIVES

Een van de betere werken op de biennale van Venetie.

Dok

Er zit schot in de zaak, het grote schip waar ik al weken op wacht arriveert spoedig in de droogdok. Over een dag is het zover is mij belooft. Alleen moet ik het nog zien. Het bedrijf heeft mij toestemming gegeven om op de kraancabine te klimmen, pal boven de machinist. Vandaar uit zicht de droogdok in, de grootste reparatieplaats voor schepen in de Port of Rotterdam. Alleen ligt het dok in Schiedam, maar dat is overbodige informatie. Ik moest ervoor papieren ondertekenen. Stel dat ik naar beneden val, dan neem ik daar zelf verantwoording voor. Het bedrijf in kwestie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor mijn eventuele overlijden of permanente letsel na een ongelukkige val. Het belooft een spannende avond te worden als alles door gaat, maar het zal niet de eerste keer zijn dat het weer wordt afgezegd.

Thomas Pridgen

Kaart

Ik trek een kaart: ‘In de liefde ben ik niet afhankelijk van anderen. Liefde is een staat van zijn’.

Dank u. De zin gonst door mij heen, de hele dag.

Liefde voor jezelf en de wereld om je heen als voorwaarde om een ander lief te hebben, zo lijkt de boodschap. Ik draag de gedachte vandaag met mij mee, het laat mij niet los. En het helpt. Liefde te voelen in het diepste van je wezen, in de dingen die je doet, in hoe je naar de wereld kijkt. Bij alles de vraagstelling: kan ik hier nog net iets meer van maken, er meer energie in steken, er intenser van genieten.

Ik loop naar de bakker en neem mij voor extra vriendelijk te zijn tegen de norsige dame die mij meestal helpt. Zij staat daar ook altijd maar, heeft weinig keus in wat zij doet. Ze verdient een aardige klant en een gevoel van blijheid, wat is daar nou voor nodig? Al kost het moeite, er verschijnt een glimlach op haar gezicht als ik een compliment maak over het lichtblauw van haar jurk. “Die kleur doet mij denken aan de zee van Kroatie”, zeg ik tegen haar (wat een cliche!). Eerst kijkt ze argwanend, wat moet die vent? “Ja, mooi land”, vervolgt ze en verteld over haar vakantie met een zus. Ik vertel haar maar niet dat ik in dat land enige weken diep gelukkig was en meteen daarna was het over. Als een zeepblokje glipte het uit mijn vingers.

The Hague to be continued

Voormalig city architect Maarten Smitt gaf mij bij zijn afscheid van de gemeente Den Haag de opdracht voor een foto-essay over zijn stad. Ik stelde voor om de 'zere plekken' van de aangewezen gebieden tot onderwerp te maken. Daar was de city architect het meteen mee eens, want zijn jarenlange strijd binnen de Haagse bureaucratie kreeg hiermee een gezicht. Het geheel werd gepubliceert in een prachtig mooi boekje, vormgegeven door De Ontwerpers. De serie staat vanaf vandaag online.

Maasmond

Ik nader een houten barak op de site van Gate. De portiers lounge is leeg en de gang ruikt nog naar nieuw. De vloeren kraken en het gebouw lijkt verlaten te zijn. In een interieur dat oogt als een finse sauna ben ik op zoek naar een levende ziel. Pas aan het einde van de gang ontmoet ik die, in de persoon van Ilco, het hoofd van de beveiliging. Mijn naam ligt al aangekondigd op zijn bureau, ik word verwacht.

Bovenop de gastank klimmen vind Ilco niet zo’n goed idee om veiligheids redenen. Maar toch is hij de beroerdste niet en uiteindelijk vergezeld hij mij mee naar boven.

De lift omhoog doet denken aan de tijd in Soweto, daar bezocht ik de Orlando Towers, twee oude koeltorens en een landmark in Soweto. Ik schreef er al eerder over. Die lift maakte toen een krommende beweging waardoor de aarde tijdens de gang naar omhoog leek rond te draaien. Een uiterst vervreemdende ervaring.

Hier aan de Maasmond is de lucht grijs en donker, er dreigt een fikse bui. Maar als we boven staan opent de lucht zich voor een halfuur, we zijn alleen en nemen het donker worden tot ons met alle zintuigen.

Visual

De visual gemaakt in de meest zuiderlijke stad van de aarde is de wijde wereld in. Er wordt goed op gereageert, aldus het reklamebureau.

Om het beeld te maken werd een zodiac vaartocht ondernomen zo’n 30 minuten buiten de haven van Ushuaia. Met een rubberenboot de zee op, gierend en klappend, over het water in een snelheid van zo’n 40 km per uur.

Om 6 uur 's morgen was er al een poging ondernomen de zee op te gaan. Maar de wind speelde toen parten, bovendien gaf de aanblik van de rubberen boot weinig vertrouwen. Het ging tenslotte om een avond opname, dus lange sluitertijden en de wens om een stilliggende boot. Carlos, de kapitein, liet zich er niet door van de wijs brengen. Naar zijn zeggen was de rubberen boot toch echt de meest sollide oplossing voor deze klus. Om het te bewijzen nam hij me mee de zee op voor een proefvaart. We minderden vaart langs een zware en grotere ijzeren boot. Samen keken we naar de golfslag en vergeleken die met die van de zodiac. Het overtuigde me en diezelfde avond nog zaten we in het bootje, volledig ingepakt in lagen kleding, beschermt tegen de snijdende koude en harde wind.

Ik herinner me de golf van euforie op de gezichten van de medereizigers. Die nog eens toenam bij het zien van de groep zeeleeuwen op het nabij gelegen eilandje.

Gate

Het is weer zover vandaag, een kleine invasie in het atelier. Mannen van Eneco bevolken de werkvloer en mijn aanwezigheid is daar ondergeschikt aan.

Het gaat om een gasleiding, die werd enige weken geleden afgekoppeld wegens sloopwerkzaamheden bij de buren. Vandaag wordt deze weer opnieuw verbonden, verlegd en verlengd. Logisch toch?

Vanavond kom ik alweer in aanraking met het gas. Mijn opname op de gasturbines van Gate staat op de agenda. Een woud van bouwkranen bevolkt deze silo’s. Ergens tussen 8 en 9 vanavond hoop ik dat de lucht zal openbreken, voordat het donker worden aanvangt en het kunstlicht zal overheersen.

Rws

De dag begint vol goede moed, het werk dat ik maakte voor Rijkswaterstaat in Goes zal vandaag worden uitgevoerd. Maar na 11 uur rinkelt de telefoon: er is verdeeldheid over de aanpak. Resultaat: de uitvoeringsdatum wordt wederom verschoven.

Het werk is gemaakt voor het droge gedeelte van Rijkswaterstaat, de wegen. In het trappenhuis komt binnenkort een snelweg fly-over de bezoeker tegemoet en accentueert de beweging die fysiek moet worden gemaakt om op de tweede etage te komen. Het werk verbeeld op poëtische wijze de activiteiten van RWS, maar nodigt de bezoeker ook uit anders te kijken naar de bedrijfsproblematiek.

Nog even geduld dus.

Dialoog

Ik ren door de regen, met striemen over mijn gezicht. Het lichaam is mijn trouwe vriend en mijn benen zweven over het wegdek. Ik voel de wind in mijn longen en geniet van iedere teug lucht. Tijdens het rennen luister ik naar de stemmen in mijn hoofd.

Het boek dat ik momenteel lees leert om onderscheid te maken tussen de wir war aan gedachten. Er wordt een mentor aangesteld die de protêge aanstuurt. Opeens krijgen gedachten meer verband en verhouden zich tot elkaar als in een dialoog.

In het verleden heb ik mij zo vaak verstrikt zien raken in een web van gedachten. Ik kon lang broeden op dingen die me gekwetst hadden en sloeg dan woedend terug met een opsomming van de tekortkomingen van de ander, die soms weken of maanden terug konden grijpen.

Ik lees over de zorgeloze, die chronisch onvoldoende reageert op een emotionele prikkel en de overgevoelige, die te sterk op dezelfde prikkel reageert. Creatieve mensen zijn vaak die overgevoeligen, maar hoe gemakkelijker zij zorgeloze kanten van hun natuur kunnen ontwikkelen, hoe effectiever zij zullen zijn in hun leven.

Exotisch

Staande op het laatste weggetje van Tiera del Fuego ging de telefoon, een onverstaanbare dame aan de lijn. Ze probeerde het herhaaldelijk opnieuw en steeds zonder succes. In het hotel aangekomen lag er een message van Johnny Walker, of ik langs wilde komen voor een proeverij van singel malt whiskeys.

Ik werd gebracht naar een vijf sterren hotel een half uur buiten Ushuaia in de bergen. Daar aangekomen viel ik volkomen uit de toon. De beau monde van Ushuaia was komen opdraven, dames geperst in paardensport outfit, heren in casual, facelifts all around.

Voor de brand ambassador, Mr Juan Carlos Bauder van Johnny Walker was ik exotisch genoeg, the overseas artist is geen slechte rol om aangemeten te krijgen. Al spreek ik nauwelijks Spaans was de lezing enerverend om mee te maken, vooral het vurige betoog over smaak werkte aanstekelijk. En steeds na iedere ronde werd er met mij getoast onder de flitsende camera's van de aanwezige fotografen.

Rode wolken

De rookwolken van de Eon centrale blijven me boeien. Er zit een beeld in mijn hoofd van een gapende diepte achter een abstract bewegende massa. Om de directie van de schoonheid ervan te overtuigen fotografeer ik de rookwolken van een afstand, aangelicht door de hoogtelampen van de torens. Ze kleuren erdoor vurig rood en de tijdopname vervaagt het als vegen verf op het canvas. Nog steeds hoop ik toestemming te krijgen in een van de schoorstenen te klimmen en de rookwolken van dichtbij en bovenaf up close te fotograferen. Misschien dat deze beelden daarbij helpen.

Het is opvallend stil deze nacht. Een nacht om te sterven na een laatste zucht.

Simultaan

Ik sta te fotograferen richting de tweede Maasvlakte als een auto stopt. Er stappen drie mannen uit. Pal naast mij bouwen ze alle drie hun statief op. Dan valt hun oog op mijn camera en ontstaat een gesprek.

Ik hou niet van gesprekken over camera’s. Net zo min als gesprekken over auto’s of computers. Behalve als het gaat om dingen die je kunt uitwisselen.

Een goede camera is geen garantie voor een goede foto. Het gaat toch echt om de manier van kijken. En nu staan we er met z’n vieren, dus grote kans op equivalente beelden.

Ik gaf ooit mijn lief een camera, sindsdien maakt zij goede foto’s. Al zag ik nooit echt haar andere foto’s, gemaakt met een andere camera, geloof ik graag dat de vrijheid van het fotograferen toen echt bij haar begon.

Meestal als ik stond te fotograferen deed zij dat ook, zij was er vaak bij. Het verbaaste mij keer op keer hoe eenzelfde situatie steeds kon leiden tot zeer verschillende beelden. En meestal vond ik die van haar mooier dan mijn eigen foto’s. Alleen geef ik dat niet graag toe.

9-9-9

Ik ben op bezoek bij de energie centrale op de Maasvlakte. Een belangrijke landmark die vanuitveel hoeken al is te zien door de karakteristieke rookwolken. Bij aankomst word ik ontvangen door een aardige meneer Maxim. Mijn idee om een foto te maken van de wolken fabriek, zoals ik zijn centrale noem, valt niet meteen in goede aarde. De rookpluimen uit de schoorstenen worden dan wel gevormd door waterdamp, toch staat het bedrijf onder zware kritiek van de milieubeweging. Het kost mij dan ook aardige overredingskracht om de fantasievolle kant van de situatie toe te lichten. Dat ik ook nog eens in de pijp wil klimmen om op gelijke hoogte met de rookpluimen te komen lijkt op dit moment een oninwilligbaar verzoek.

Meneer Maxim blijkt een dubbele afspraak te hebben gemaakt. We wachten op de aankomst van Britse security agenten. Die komen het terrein verkennen en maatregelen bespreken. Morgen komt namelijk de minister op bezoek, samen met een minister uit Sweden en Nederland. Tijdens de dubbelafspraak loop ik er in de schaduw bij, maar krijg wel alle details te horen. Op 9-9-9 worden grootse acties verwacht van anti-globaliserings groepen en milieu- bewegingen. Niet helemaal in lijn met het bezoek. De politie is er ook en er wordt gesproken over vluchtroutes.

Als ik het terrein verlaat vraag ik mij ernstig af of het doel van mijn bezoek niet is overschaduwd door andere belangen.

Paaltje

In een straat nadert een grote groene truck met oplegger, veel te groot voor de steeg. De truck wil een bocht maken de grotere weg op. Er klinkt gekras en glas gerinkel. Wanneer het gevaarte is gepasseerd blijkt dat een Mini is meegesleurd in de manoeuvre van het voertuig van Super de Boer. De chauffeur reageert tamelijk geschokt als hij de ravage ziet. “Ik dacht dat het een paaltje was”, stamelt hij, zijn gezicht nog helemaal strak van de schrik.